ABD bunu konuştu: Trump İncil’e el basmadı
Sarf ettiği en sıradan kelamından,hareketinden manalar çıkarmalara alışacağız muhakkak ki. Buna pek de uygun bir kişilik olduğu malum Donald Trump’ın. Yapıp edeceklerini açıkca söylemesine karşın tekrar de davranışları öngörülebilir biri olmadığından “beden dili”ne bakacağız, ne demek istiyor diye.
Yemin merasiminde İncil’e el basmaması da bu nedenle husus oldu hem ABD’de hem de dünyada. Çok dindar sayılmasa da protestan bedellerin temsilcisi olarak ortaya çıkmışlığı yüzünden şaşırtan bulundu bu. Bilhassa mi yaptı bilinmez lakin o denli olsa da olmasa da bunun bir değeri yok. Zira İncil’e el basmaması pek doğal Trump’ın.
Anayasaya nazaran yemin etmek kaide lakin din kitabına ya da diğer bir kitaba el basılması gerekmiyor. İsteyen bir çocuk kitabına da el basabilir ayrıyeten. Arizona’da Demokrat senatör Kyrsten Sinema, örneğin, Kongre’de 2019 yılında Anayasa’nın bir kopyasına el basarak yemin etmişti.
Çünkü ABD anayasasında “Birleşik Devletler’de hiçbir makam ya da kamu inancı için dini bir test gerekmeyeceği” belirtiliyor açıkça. Yani liderler – öbür kamu vazifelileri de alışılmış – yemin ederken resmi olması için İncil kullanmak zorunda değil. Hazırlanan yemin metninin okunması kâfi.
İncil’e yemin etmek bir gelenek yalnızca. George Washington 1789 yılında bir Mason Locası’ndan ödünç aldığı İncil’e el basarak yemin etmişti. Birden fazla lider da onu izledi. Yalnızca Franklin Pierce 1853’te İncil’i öperek bir unsur imza atmış. Dileyen İncil’e el basar, dileyen İncil’siz yemin edebilir. Thomas Jefferson, Calvin Coolidge ile Theodore Roosevelt de yemin ederken İncil kullanmadılar.
Bir dinden çok hukuku benimseyenler altıncı lider John Quincy Adams’ın tavrından hoşlanacaklar; elini bir hukuk kitabının üzerine koyarak yemin etmişti. Lyndon B. Johnson da, John F. Kennedy suikaste kurban gittikten sonra Air Force One uçağında, Katolik dua missalini kullanmıştır yemin ederken.
Trump’ın dini bir metin üzerine yemin etmemesinin uygun bir biçimde yemin etmediği manasına gelip gelmediği de mevzu edildi ABD medyasında. Tamam İncil’e el basmadı ancak yemin metnini son derece hakikat okudu Trump. Barack Obama’nın 2009’daki merasimde yemin metnini yanlış okuduğu düşünülürse epey “başarılı” oldu hususta.
Trump’ın sol elini first lady Melania Trump’ın tuttuğu iki İncil’in üzerine koymaması aslında şundan dolayı ses getirdi; o İnciller on altıncı liderin yemin merasiminde kullanılan Lincoln İncili ile annesinin 1955 yılında kendisine armağan ettiği İncillerdi.
Keith Ellison Kongre’nin birinci Müslüman üyesiydi. 2007 yılında Thomas Jefferson’a ilişkin olan bir Kuran ile yemin ederek vazifeye başlamıştı. 2019 yılında da birinci iki bayan Müslüman Kongre üyesi İlhan Omar ile Rashida Tlaib de Kuran’la yemin etmişlerdi. El basıp basmadıkları bilnmiyor. 2013 yılında da Tulsi Gabbard, yemin ederken Bhagavad Gita’yı kullandığı bilinen birinci Kongre üyesiydi.
Sonuçta; kitaba basıp basmaması kıymetli değil rastgele bir yetkilinin. Daha çok kelamlı yemin değerli. Yani, kişiliğine güvenen birinden rastgele bir kitaba el basarak bunu kanıtlanması istenmiyor.
Kitaba el basıp da palavra söyleyen o kadar çok ki. Tahminen bundan el basmıyor birden fazla kişi.
Vicdanı ahlakı yoksa kişinin, “yangından ben sorumlu değilim” diye de el basar kitaba.