Hazinenin 2025 Finansman Programı yayımlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığının internet sitesinden 2024 yılı gelişmeleri ve 2025 yılı öngörülerini içeren “Hazine Finansman Programı” yayımlandı.
Orta Vadeli Program ve Merkezi İdare Bütçesi öngörüleri temel alınarak hazırlanan 2025 yılı Hazine Finansman Programı’na nazaran geçen yıl 65,1 ay olan nakit iç borçlanmanın ortalama vadesi, bu yıl ocak-ekim periyodunda 48,6 ay oldu. Yüzde 20,6 olan sabit getirili Türk lirası cinsi iç borçlanma ortalama maliyeti de tıpkı periyotta yüzde 36 düzeyinde gerçekleşti.
Yatırımcı tabanının genişletilmesi ve borçlanma araçlarının çeşitlendirilmesi emeliyle birinci kere 2012 yılında gerçekleştirilen kira sertifikası ihraçlarına 2024 yılında da devam edildi. Bu çerçevede kelam konusu periyotta iç piyasada toplam 69,7 milyar lira meblağında Türk lirası cinsi kira sertifikası ihracı yapıldı.
İlk sefer 2017 yılı Ekim ayında ihraç edilen altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası ihraçları bu yıl da sürdürüldü. Bu çerçevede sermaye piyasalarının güçlendirilmesi gayesiyle bankalara ve yatırım fonlarına yönelik ihraçlar gerçekleştirildi. 2024 yılında toplam 126,4 ton altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası itfasına karşılık, 48,5 tonu altın tahvili ve 83,3 tonu altına dayalı kira sertifikası olmak üzere toplam 131,8 ton altın karşılığı senet ihraç edildi.
Bu yıl ocak-ekim periyodunda 2,9 milyar avro fiyatındaki döviz cinsi iç borç anapara itfasına karşılık iç piyasada 1,2 milyar avro meblağında döviz cinsi iç borçlanma, 1,6 milyar dolar fiyatındaki döviz cinsi iç borç anapara itfasına karşılık da 1,6 milyar dolar fiyatında döviz cinsi iç borçlanma gerçekleşti.
YAZ DEVRİNE GİRMEDEN YILLIK FİNANSMAN MUHTAÇLIĞININ YÜZDE 70’İ KARŞILANDI
2024 yılında global ekonomik görünüm, gelişmiş ülke merkez bankalarının para siyaseti kararları ve yaşanan jeopolitik gelişmeler global piyasaları yakından etkilemeye devam etti.
Yıl içinde başta Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve ABD Merkez Bankası (FED) olmak üzere gelişmiş ülke merkez bankalarının para siyasetinde gevşemeye gitmeye başladıkları gözlendi. Ülkelerin artan finansman gereksinimleri ve global olarak daha uygun olduğu gözlenen piyasa şartları sonucunda, bilhassa gelişmekte olan ülkeler tarafından memleketler arası sermaye piyasalarında sene başından bu yana son yıllara kıyasla yüksek meblağlarda tahvil ihracı gerçekleştirildi.
Bu yıl şubat ve mart aylarında sırasıyla 3 milyar dolar ve 2 milyar avro meblağlarında gerçekleştirilen iki tahvil ihracı ile yılın birinci çeyreğinde yıllık finansman meblağının yarısından fazlası karşılanarak toplamda yaklaşık 5,2 milyar dolar meblağında finansman sağlandı. Temmuz ayında gerçekleştirilen 1,75 milyar dolar fiyatındaki ihraç ile piyasalar yaz devrine girmeden yıllık finansman gereksiniminin yüzde 70’i karşılandı.
Ekim ayında Bakanlık tarafından ihraç edilen 3,5 milyar dolar fiyatındaki 2035 vadeli tahvil ihracı ile eş vakitli olarak yükümlülük idaresi süreci yürütüldü. Bu süreç kapsamında milletlerarası piyasalarda süreç görmekte olan 2024 ve 2025 vadeli tahvillerin yaklaşık 1,8 milyar dolar fiyatındaki kısmının, yeni ihraç edilen tahvillerle değişimi sağlandı ve kelam konusu fiyat 2035 yılına ötelendi. Böylece dış borç stokunun vadesi uzatıldı, refinansman riski azaltıldı ve bu sayede itfa profili rahatlatıldı. Gerek değişim sürecine gerekse ihracın değişime tabi olmayan nakit finansman kısmına yabancı yatırımcının ağır ilgisi gözlendi. Yükümlülük idaresi süreci hariç tutulduğunda, bu tahvil ihracı ile yaklaşık 1,7 milyar dolar meblağında nakit finansman sağlandı.,
2025’TE 2 TRİLYON 845,5 MİLYAR LİRA İÇ BORÇLANMA YAPILMASI PLANLANIYOR
Gelecek yıl 1 trilyon 373,2 milyar lira anapara ve 1 trilyon 868,7 milyar lira faiz olmak üzere toplam 3 trilyon 241,9 milyar lira meblağında borç servisi gerçekleştirilmesi, borç servisinin 2 trilyon 385 milyar lirasının iç borç, 856,9 milyar lirasının ise dış borç olarak yapılması öngörülüyor.
İç borç servisinin 2 trilyon 229 milyar liralık kısmının piyasaya yapılacak ödemelerden, 156 milyar liralık kısmının ise kamu kurumlarına rekabetçi olmayan teklif yoluyla gerçekleştirilen satışların ödemelerinden oluşması hedefleniyor.
Nakit bazlı faiz dışı istikrar, özelleştirme gelirleri, 2/B satış gelirleri, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan aktarılacak kaynaklar ile bölümlü ve garantili borç geri dönüşleri ve kasa/banka kullanımı sonucu elde edilecek borçlanma dışı kaynakların toplamının eksi 62,9 milyar lira olması bekleniyor.
2025 yılında memleketler arası sermaye piyasalarından tahvil ve kira sertifikası ihraçları yoluyla 11 milyar dolar fiyatı karşılığında finansman sağlanması öngörülüyor. Bu öngörüler doğrultusunda 2025 yılında 2 trilyon 845,5 milyar lira iç borçlanma yapılması planlanıyor.